Ponad 50% masy ciała człowieka dorosłego to woda. Mimo iż nie dostarcza organizmowi żadnych składników odżywczych, to jest niezbędna w prawidłowym funkcjonowaniu każdego z nas. Odpowiednie nawodnienie jest w szczególności ważne u osób uprawiających sport. Stanami, w których również trzeba zadbać o dodatkowe nawodnienie jest biegunka, nadmierna potliwość oraz częste oddawanie moczu. Elektrolity – czym są i jak wpływają na organizm? Okazuje się, że niedobór elektrolitów ma negatywny wpływ na pracę wszystkich komórek naszego ciała. Przede wszystkim na te budujące tkankę mięśniową oraz nerwową.

Elektrolity – czym są i jak wpływają na organizm?

Elektrolitami określa się jony soli, które znajdują się w naszej krwi, osoczu a także w płynach tkankowych. Na to pytanie można odpowiedzieć także, że są to 3 główne elektrolity w organizmie: sód, chlor i potas. Pełnią one szereg ważnych funkcji biologicznych jak na przykład regulowanie gospodarki wodno-elektrolitowej. Biorą one także udział w przewodnictwie nerwowym i nerwowo-mięśniowym.

Zarówno niedobór jak i nadmiar elektrolitów skutkują zaburzeniami równowagi organizmu.

Woda oraz elektrolity są wydalane zarówno przez nerki (około 1,5 litra dziennie) a także z parą z naszych dróg oddechowych oraz z potem. Zapotrzebowanie osoby dorosłej pozostającej w spoczynku wynosi 2,5l.

Sprawdź także:

• Jak pić więcej wody?
• Nadmiar wody w organizmie – jak sobie z nią radzić?

Charakterystyka elektrolitów

Sód

Jest to główny kation płynu zewnątrzkomórkowego, którego część stanowi osocze krwi.

Odpowiada za:

• prawidłowe przesyłanie impulsów nerwowych,
• prawidłowe ciśnienie tętnicze,
• utrzymanie optymalnej objętości krwi.

Najczęstszym powodem niedoboru sodu jest utrata wody zawierającej jon. Ma to związek między innymi z biegunką, wzmożoną potliwością oraz wymiotami. Niewystarczająca ilość sodu w organizmie może wiązać się również z:

• marskością wątroby,
• niewydolnością serca,
• niedoczynnością tarczycy.

Potas

Jest głównym elektrolitem płynu wewnątrzkomórkowego.

Odpowiada za:

• prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego a także mięśniowego (w tym serca),
• pomaga w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej.

Za mała ilość tego jonu w organizmie związane jest z dietą ubogą w potas, niedożywieniem, rozległymi oparzeniami a nawet przyjmowaniem niektórych leków. Może mieć to również związek z chorobami nerek.

Chlor

Jest to główny anion płynu zewnątrzkomórkowego.

Odpowiada za:

• prawidłowe trawienie pokarmu.

Dwoma kolejnymi, ważnymi elektrolitami są: magnez oraz wapń.

Magnez jest jednym z budulców kości. Dodatkowo wspiera on proces krzepnięcia krwi i odpowiada za skurcze serca. Niedobór magnezu może wskazywać na choroby nerek lub zapalenie trzustki.

Wapń jest głównym składnikiem budulcowym kości. Podobnie jak magnez wspomaga proces krzepnięcia krwi. Dodatkowo odpowiada za skurcze mięśni oraz przewodnictwo nerwowe, zapobiega także nadciśnieniu. Niedobór wapnia wynika z zbyt małych ilości witaminy D. Ma również związek z ostrym zapaleniem trzustki oraz leczeniem osteoporozy.

Objawy niedoboru elektrolitów

• omdlenia,
• zawroty głowy,
• senność i apatia,
• uszkodzenie nerek,
• drażliwość,
• słabość,
• obrzęk kończyn,
• brak energii,
• złe samopoczucie,
• nudności,
• bóle mięśni,
• brak apetytu.

Niedobory elektrolitów – czym są spowodowane?

• wysiłek fizyczny,
• nadmierna potliwość,
• rygorystyczne diety,
• picie zbyt małej ilości wody,
• choroby z wysoką gorączką,
• zażywane moczopędnych i przeczyszczających leków.

Obowiązujące normy

• sód: 135–145 mmol/l,
• potas: 3,5–5,1 mmol/l,
• wapń: 2,25–2,75 mmol/l,
• magnez: 0,65–1,2 mmol/l.

Jak uzupełniać elektrolity?

• picie wody,
• picie soku pomidorowego,
• zażywanie minerałów w tabletkach,
• picie napojów izotonicznych (elektrolity do picia),
• spożywanie pokarmów bogatych w wapń, potas, magnez (soli – sodu – dostarczamy organizmowi przeważnie za dużo).